Ngược dòng thời gian tìm về thời dựng nước của các vị vua Hùng để đắm chìm trong tiếng chiêng, tiếng trống tưng bừng, rộn rã, cùng tìm hiểu về nguồn gốc ra đời của những chiếc bánh chưng bánh dày.

Từ bao đời nay, người Việt Nam không ai là không biết về sự tích bánh chưng, bánh giầy. Theo sự tích, bánh chưng, bánh dày có từ thời Vua Hùng Vương thứ 6, sau khi phá xong giặc Ân. Vua muốn truyền ngôi cho con, nhân dịp đầu xuân, mời hội các con mà bảo rằng: “Con nào tìm được thức ngon lành để bày cỗ có ý nghĩa hay thì ta truyền ngôi cho”.

Hai mươi vị hoàng tử đua nhau dâng sơn hào hải vị, ngọc ngà châu báu lên vua cha, chỉ riêng chàng Lang Liêu – hoàng tử út được thần báo mộng đã dâng vua đôi cặp bánh vuông tròn khiêm nhường, giản dị. Nhưng thật không ngờ, hai thức bánh thô sơ bình thường ấy lại được vua cha trầm trồ khen ngợi. Lang Liêu thật thà kể lại chuyện được thần chỉ dẫn cho cách làm bánh. Nghe thế, vua cha biết rằng trời đã muốn giúp mình chọn được thái tử tài ba, đức hạnh, thay mình trị vì toàn dân sau này. Hùng Vương tuyên bố truyền ngôi cho Lang Liêu.

Bánh chưng, bánh dày hai loại bánh này có từ lâu đời, gắn với tín ngưỡng thờ cúng Vua Hùng của người Việt.

Bánh hình tròn tượng trưng cho trời, bánh hình vuông tượng trưng cho đất ấy được vua Hùng đặt tên là bánh chưng và bánh dày. Từ đó, mỗi khi tết đến xuân về, dân gian thường làm hai thứ bánh này để tạ ơn trời đất và là hai thức bánh không thể thiếu trong mâm cỗ cúng ngày giỗ tổ Hùng Vương.

Còn theo quan niệm dân gian, bánh chưng hình vuông, màu xanh, tượng trưng cho đất là âm. Bánh dày hình tròn, màu trắng, tượng trưng trời là dương. Cặp bánh thể hiện cho triết lý âm – dương. Hay bánh chưng là âm tượng trưng cho mẹ, bánh dày là dương tương xứng với cha. Vì thế bánh chưng, bánh giầy được dùng để cúng tổ tiên, trời đất thể hiện tấm lòng uống nước nhớ nguồn, biết ơn sâu sắc tới các Vua Hùng đã có công dựng nước.

Mặc dù, các nhà nghiên cứu văn hóa còn có những quan niệm khác nhau về nguồn gốc, ý nghĩa và biểu trưng của bánh chưng, bánh dày, song cũng phải khẳng định rằng hai loại bánh này có từ lâu đời, gắn với tín ngưỡng thờ cúng Vua Hùng của người Việt.

Bánh chưng, bánh giầy không thể thiếu trong mâm cỗ cúng ngày giỗ tổ Hùng Vương